• 10 min

ความยาวรอบรูปของวงกลมกับสี่เหลี่ยม

เจอโจทย์สวยดีจาก stackexchange เลยเอามาทำเฉลยดู ไม่ค่อยอยากเชื่อว่านี่เป็นโจทย์เลข ม.ปลายสักเท่าไหร่ ตอนแรกคิดไม่ออกตั้งนานอยู่เหมือนกัน แต่ก็ไม่ได้ใช้อะไรเกิน ม.ปลาย ในการแก้จริงๆ (จริงๆใช้เลข ม.ต้น ก็แก้ได้นะ 📖)

เป็ดไอคอนของเรื่องเล่าชาวอัลกอ Practical Algorithms
Practical Algorithms: เรื่องเล่าชาวอัลกอ
เพจที่อยากให้คนไทยมีเนื้อหาอัลกอริทึมดีๆ ให้ได้อ่านกัน
Alt

โจทย์

ให้จุด E แทนจุดกึ่งกลางของเส้น AD ของจัตุรัส ABCD และมีจุด B, C, และ E อยู่บนเส้นรอบรูปวงกลม แล้วเส้นรอบรูปของรูปไหนมีความยาวมากกว่ากัน?

ตอบ วงกลม/สี่เหลี่ยม?

??? สี่เหลี่ยมจัตุรัส ABCD และวงกลม

เฉลย

วิธีที่ 1: Pythagoras theorem

เราจะสร้างจุดเพิ่มขึ้นอีก 2 จุดคือ

  • จุด F ให้อยู่กึ่งกลางระหว่างจุด B, C
  • จุด G ให้อยู่ตรงจุดศูนย์กลางของวงกลม จะได้ว่าเส้น GB มีความยาว rr และเป็นรัศมีของวงกลม

??? กำหนดให้วงกลมมีรัศมี r และมีจุดศูนย์กลางวงกลม G

สมมติให้แต่ละด้านของสี่เหลี่ยมมีความยาว xx จะได้ว่า

  • ความยาวเส้น EF เท่ากับเส้น AB ดังนั้นเส้น GF จะมีความยาว xrx-r
  • ความยาวเส้น AE เท่ากับเส้น BF ซึ่งมีความยาว x2\frac{x}{2}

??? EG ยาว r และ GF ยาว x-r

เราจะได้ว่า △BFG เป็นสามเหลี่ยมมุมฉาก ซึ่งทำให้หาความยาว rr ได้ผ่าน ทฤษฎีบทพีทาโกรัส

(xr)2+(x2)2=r25x242r=0r=5x8\begin{aligned}(x-r)^2+(\frac{x}{2})^2 &=r^2 \\ \frac{5x^2}{4}-2r &=0 \\ r &=\frac{5x}{8} \end{aligned}

ทีนี้พอได้ค่า rr มาแล้วก็จะหาความยาวเส้นรอบรูปมาเทียบกันได้

  • เส้นรอบรูปวงกลม: (2)(5x8)π=5xπ43.92x(2)(\frac{5x}{8})\pi=\frac{5x\pi}{4}\approx3.92x
  • เส้นรอบรูปจัตุรัส: 4x4x

จะได้ว่าเส้นรอบรูปจัตุรัสยาวกว่าเส้นรอบรูปวงกลม

วิธีที่ 2: สามเหลี่ยมคล้าย

เราจะสร้างจุดเพิ่มขึ้นอีก 2 จุดคือ

  • จุด F ให้เป็นจุดแบ่งครึ่งเส้น BC
  • จุด H เป็นจุดที่เกิดจากการลากเส้น EF ไปตัดกับวงกลมอีกด้าน

??? สร้างจุด F และ H

สังเกตว่าเราจะได้สามเหลี่ยมมาเพิ่มอีกสองอัน △BEF และ △BFH

??? สามเหลี่ยมคล้าย △BEF และ △BFH

และด้วยสมบัติวงกลมเราเลยรู้ว่ามุม EBH เป็นมุมฉาก ดังนั้น △BEF และ △BFH เลยเป็นสามเหลี่ยมคล้าย จะพลิก △BFH ดูก็ได้

??? △BFH

แล้วถ้าสมมติให้ความยาวด้านของสี่เหลี่ยมเป็น xx ก็จะได้ว่า EF ยาว xx และ BF ยาว x2\frac{x}{2} เพราะยาวแค่ครึ่งหนึ่งของด้านสี่เหลี่ยม

??? △BEF และ △HBF

จากสามเหลี่ยมคล้ายเราจะได้ว่า

BFEF=HFBF\frac{BF}{EF} = \frac{HF}{BF}

และนำมาคำนวณต่อได้ว่า

HF=x2x2x=x4HF = \frac{\frac{x}{2}*\frac{x}{2}}{x} = \frac{x}{4}

ก็จะได้ว่าเส้นผ่านศูนย์กลางวงกลม

EH=x+x4=5x4EH = x + \frac{x}{4} = \frac{5x}{4}

ดังนั้นรัศมีวงกลมจะเป็น 5x8\frac{5x}{8}

ซึ่งก็ได้คำตอบว่าสี่เหลี่ยมมีเส้นรอบรูปยาวกว่าวงกลม

ที่มาโจทย์
0

บทความอื่นๆ